ارتودنسی با استفاده از دستگاههایی که به آنها ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی متحرک میگویند، دندانها را به موقعیت صحیح هدایت میکند.
ارتودنسی به زیبایی، سلامت و عملکرد دهان و دندان کمک بسیاری میکند. ارتودنسی دو نوع ثابت و متحرک دارد که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
این دستگاهها میتوانند از جنس فلز، سرامیک، پلاستیک یا کامپوزیت باشند و با فشار اعمالشده بر روی دندانها، آنها را به سمت مطلوب حرکت دهند.
با دانستن تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک از جهات مختلفی مانند روش اجرا، هزینه، مدت زمان ارتودنسی، نتیجه و رعایت بهداشت میتوانید تصمیم بهتری برای انجام این کار بگیرید.
ارتودنسی ثابت چیست؟
ارتودنسی ثابت یکی از روشهای درمانی دندانپزشکی است که به اصلاح ناهنجاریهای دندان و فک، زیبایی، سلامت و عملکرد دهان و دندان کمک کند.
ارتودنسی ثابت معمولا برای درمان ناهنجاریهای شدید دندانی و فکی استفاده میشود که با ارتودنسی متحرک قابل رفع نیستند.
در این روش، از دستگاههایی استفاده میشود که به سطح دندانها متصل میشوند و تا پایان دوره درمان قابل جدا شدن نیستند.
این دستگاهها با اعمال نیروی متناسب به دندانها، باعث حرکت و تراز کردن آنها میشوند.
ارتودنسی ثابت شامل اجزای مختلفی مانند براکت، سیم، باند، الاستیک و لیگاچور است. بر اساس نوع براکت، ارتودنسی ثابت به چند دسته تقسیم میشود.:
- فلزی
- سرامیکی
- لینگوال
- دیمون
هرکدام از این موارد مزایا و معایب خاص خود را دارند که باید در نظر گرفته شوند.
ارتودنسی متحرک چیست؟
ارتودنسی متحرک به روشی از درمان اختلالات دندانی اشاره دارد که با استفاده از دستگاههای قابل حرکت انجام میشود.
این دستگاهها، که معمولا از پلاستیک یا متال ساخته شدهاند، قابلیت تنظیم و تغییر شکل را دارند تا بتوانند با دندانها هماهنگ شوند. این روش درمانی، برای اصلاح مشکلاتی مانند اختلالات فکی، دندانهای کج و فاصلههای بین دندانها استفاده میشود.
ارتودنسی متحرک، در مقایسه با روشهای ثابت، دارای مزایایی مانند قابلیت برداشتن برای تمیز کردن دندانها و لثهها، راحتی بیشتر برای بیمار و هزینههای کمتر است.
در صفحه “هزینه ارتودنسی” به صورت کامل درباره هزینه انواع ارتودنسیها صحبت کردیم که میتوانید آن صفحه را مشاهده نمایید.
با این حال، موفقیت این روش درمانی بسیار به همکاری بیمار بستگی دارد؛ زیرا بیمار باید دستگاه را برای مدتزمان مشخصی در طول روز بپوشد. در نهایت، ارتودنسی متحرک روشی موثر و انعطافپذیر برای درمان اختلالات دندانی است.
برخی از انواع رایج ارتودنسی متحرک عبارتاند از:
پلاک هاولی: این نوع ارتودنسی شامل یک پلاک پلاستیکی است که بر روی دندانهای بالا یا پایین قرار میگیرد و با یک سیم فلزی به دندانها متصل میشود. این پلاک میتواند باعث تغییر موقعیت یا شکل دندانها شود و معمولا برای درمان ناهنجاریهای ملایم استفاده میشود.
پوزیشنر: این نوع ارتودنسی شامل یک پوشش شفاف و الاستیک است که بر روی تمام دندانها قرار میگیرد و با فشار اعمال شده بر روی دندانها، آنها را به موقعیت نهایی میرساند. این پوشش میتواند برای تثبیت نتیجه ارتودنسی ثابت یا اصلاح ناهنجاریهای خفیف استفاده شود.
رتینر: این نوع ارتودنسی شامل یک سیم فلزی است که بر روی دندانهای جلویی قرار میگیرد و با یک پلاک پلاستیکی به دندانهای عقب متصل میشود. این سیم میتواند جلوی بازگشت دندانها به حالت قبلی را بگیرد و معمولا برای حفظ نتیجه ارتودنسی ثابت استفاده میشود.
فرق ارتودنسی ثابت و متحرک
“ارتودنسی ثابت” و “ارتودنسی متحرک” دو روش متداول درمان اختلالات دندانی هستند که هر کدام ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند.
ارتودنسی ثابت با استفاده از دستگاههایی که بر روی دندانها ثابت میشوند، انجام میپذیرد. این دستگاهها، معروف به براکتها یا دستگاههای ارتودنسی، قادر به ایجاد فشار مداوم بر دندانها هستند تا آنها را به جایگاه صحیح حرکت دهند.
این روش برای اصلاح اختلالات شدیدتر دندانی و فکی بسیارموثر است. از سوی دیگر، ارتودنسی متحرک با استفاده از دستگاههای قابل حرکت انجام میشود که بیمار میتواند آنها را بردارد.
این دستگاهها برای اصلاح اختلالات کمتر شدید و در مراحل اولیه درمان بسیار مفید هستند. این روش همچنین برای کودکان و نوجوانان که فکهایشان هنوز در حال رشد است، مناسبتر است.
البته ابتدا باید معاینه توسط متخصص ارتودنسی کودکان انجام شود تا با توجه به شرایط بهترین طرح درمان را پیشنهاد دهد.
ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟
ارتودنسی ثابت و متحرک دو روش متفاوت برای اصلاح دندانها هستند که هرکدام با توجه به شرایط فرد مزایایی دارند.
ارتودنسی ثابت:
- ارتودنسی ثابت یک روش موثر برای درمان بهم ریختگیهای دندان است.
- با استفاده از ارتودنسی ثابت، میتوان اختلالات دهان و دندان را در بازه زمانی مشخصی درمان کرد.
- این روش برای حرکت دادن ریشه و مرتب کردن دندانهای دچار پیچیدگی شدید مناسب است.
- در ارتودنسی ثابت، براکتهای ارتودنسی با چسب مخصوص روی سطح دندانها قرار میگیرند و با سیم و کش مخصوص به یکدیگر متصل میشوند.
- بیمار باید دستگاه ارتودنسی را تا پایان دوره درمان در دهان خود نگه دارد.
ارتودنسی متحرک:
- ارتودنسی متحرک به دلیل محدودیت در حرکتهایی که میتواند ایجاد کند، معمولاً برای کودکان استفاده میشود.
- این روش برای حل ناهنجاریهای استخوانی فک در سنین رشد مناسب است.
- در ارتودنسی متحرک، متخصص ارتودنسی یک قالب از فک بالا و پایین بیمار تهیه میکند و با استفاده از آن پلاکی برای دندانهای بیمار تهیه میشود.
- افراد میتوانند ارتودنسی متحرک را هنگام غذا خوردن و مسواک زدن از دهان خود خارج کنند.
هر دو روش ارتودنسی دارای مزایا و محدودیتهای خود هستند. برای انتخاب بهترین روش، باید با متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا با توجه به نوع و شدت ناهنجاریهای دندانی شما یکی را انتخاب کند.
طول درمان کدام (ارتودنسی ثابت و متحرک) بیشتر است؟
میتوان گفت ارتودنسی ثابت برای درمان یا اصلاح مشکلات شدید دندانها مورد استفاده قرار میگیرد. این روش که میتواند از ۱ تا ۳ سال به درازا بیانجامد، بهتدریج باعث اصلاح دندانها و فرم آن میشود.
ارتودنسی متحرک نوعی دستگاه است که میتوانید آن را از دهان خود خارج کنید. زیرا این دستگاه به دندانهای شما چسبانده نمیشود. آنها طوری طراحی شدهاند که متناسب با سایز دهان شما باشد و به برنامه درمان ارتودنسی شما کمک میکند.
به طور کلی طول درمان بستگی به نوع ناهنجاری، شدت مشکل، میزان شلوغی دندانها، شیب فک و … دارد.
ارتودنسی ثابت یا متحرک
هر دو روش ارتودنسی ثابت و متحرک، با توجه به نیازها و شرایط خاص بیمار، میتوانند راهحلهای موثری برای بهبود زیبایی و عملکرد دندانها باشند.
انتخاب بین این دو روش باید بر اساس مشورت با دندانپزشک ارتودنسی، تحلیل دقیق از وضعیت فعلی دندانها و اهداف درمانی بیمار صورت گیرد.
هرگز نباید فراموش کنیم که هر دو روش نیازمند تعهد و پیگیری منظم از سوی بیمار است. در نهایت، هدف از هر دو روش ارتودنسی ثابت و متحرک، بهبود کیفیت زندگی بیماران با ایجاد لبخندی زیبا و سالم است.
شما میتوانید با مراجعه به کلینیک دکتر آصفی ارتودنسی ثابت یا متحرک را با توجه به شرایط خود انجام دهید.