اگراحساس لق شدن دندان در ارتودنسی را دارید، نگران نباشید! این اتفاق کاملاً طبیعی است. وقتی دندانها در مسیر اصلاح و جابهجایی قرار می‌گیرند کمی از جای خود حرکت میکنند که احساس لق شدن ایجاد میشود. بهمرورزمان و با تثبیت موقعیت جدید، این وضعیت بهبود می‌یابد. در این مقاله، دلایل لق شدن دندانها در ارتودنسی، راهکارهای کاهش آن و روش‌های پیشگیری از این اتفاق را بررسی خواهیم کرد.
در این صوت دکتر سهراب آصفی متخصص ارتودنسی درباره این موضوع صحبت میکنند.
آیا ارتودنسی باعث لق شدن دندان میشود؟
ارتودنسی به‌خودی‌خود باعث لق شدن دائمی دندانها نمی‌شود، اما در طول درمان دندانها برای جابهجایی به موقعیت صحیح کمی از جای خود حرکت میکنند که ممکن است احساس لق شدن را ایجاد کنند. این حالت طبیعی است و به دلیل تغییرات تدریجی در بافت اطراف دندان اتفاق می‌افتد.
پس از پایان درمان و استفاده از ریتینر دندانها در جای جدید خود ثابت می‌مانند و این احساس از بین می‌رود. البته در صورت فشار بیش‌ازحد یا رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان ممکن است به بافت‌های نگه‌دارنده دندان آسیب وارد شود که از دست رفتن دندان را به همراه دارد.
علت لق شدن دندان در ارتودنسی چیست؟
در طول درمان ارتودنسی، بسیاری از افراد متوجه میشوند که دندان‌هایشان کمی لق شده و این موضوع میتواند باعث نگرانی شود. تکان خوردن دندان بعد از ارتودنسی بخشی طبیعی از فرآیند جابهجایی دندان‌هاست و معمولاً موقتی است. ارتودنسی با اعمال فشار کنترل‌شده بر روی دندانها آن‌ها را به سمت موقعیت صحیح حرکت میدهد. در ادامه، مهم‌ترین دلیل لق شدن دندان در ارتودنسی را بررسی می‌کنیم.
حرکت دندانها
درمان ارتودنسی با جابهجایی تدریجی دندانها به سمت موقعیت صحیح انجام میشود. این جابهجایی نیازمند ایجاد تغییر در ساختار استخوانی اطراف دندان است. همین موضوع باعث احساس لق شدن موقت میشود. بااینحال این وضعیت طبیعی است و بهمرورزمان با تثبیت دندانها برطرف میشود.
برای نمونه در کیس زیر برای دندان 5 بالا سمت راست با درمان ارتودنسی بین دندان چهار و شش فضا ایجاد کردیم که دندان بتواند از ناحیه کام حرکت کند تا سر جای خودش قرار بگیرد. توضیحات این کیس از زبان دکتر سهراب آصفی در فایل صوتی زیر بشنوید:
فشار واردشده به دندانها
براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی برای اصلاح ناهنجاری‌ها به دندانها فشار وارد میکنند. این فشار باعث حرکت دندانها میشود و احساس لق شدن را ایجاد میکند. این احساس معمولاً در اوایل درمان بیشتر است اما باگذشت زمان کاهش می‌یابد.
تحلیل و بازسازی استخوان
برای اینکه دندانها بتوانند در جای جدید خود قرار بگیرند، بخشی از استخوان اطراف ریشه دندان باید تحلیل رود. این فرآیند که به‌عنوان بازسازی استخوانی شناخته میشود میتواند باعث احساس لق شدن دندانها شود. این وضعیت موقتی است و تا زمان تکمیل درمان ارتودنسی ادامه دارد.
آیا احتمال افتادن دندان در طول درمان ارتودنسی وجود دارد؟
خیر اگر درمان ارتودنسی به‌درستی انجام شود و بیمار بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کند احتمال افتادن دندان وجود ندارد. در طول درمان، دندانها به دلیل حرکت و تغییرات در استخوان اطراف، ممکن است کمی لق شوند اما این‌یک فرآیند طبیعی و کنترل‌شده است.
بااینحال، اگر فرد دچار بیماریهای لثه، تحلیل شدید استخوان یا پوسیدگی‌های عمیق باشد و به این مشکلات رسیدگی نشود، ممکن است استحکام دندانها کاهش یابد؛ بنابراین، معاینات منظم توسط پزشک و رعایت توصیه‌های بهداشتی یک امر کاملاً ضروری است.
احساس لق شدن دندان در ارتودنسی تا چه زمانی ادامه دارد؟
احساس لق شدن دندان در ارتودنسی معمولاً تا زمانی ادامه دارد که دندانها در موقعیت اصلی خود قرار بگیرند. این وضعیت معمولاً در طول دوره درمان وجود دارد، اما شدت آن در مراحل اولیه بیشتر است. باگذشت زمان بافت‌های لثه و استخوان اطراف دندانها خود را با تغییرات تطبیق داده و دندانها کمتر لق به نظر می‌رسند. مدت‌زمان دقیق این فرآیند به عواملی مانند سرعت حرکت دندانها، نوع درمان ارتودنسی و واکنش بدن بیمار بستگی دارد.
راهکارهای جلوگیری از لق شدن دندان در ارتودنسی
احساس لقی دندان در ارتودنسی امری طبیعی است، اما میتوان با رعایت برخی نکات از شدت آن کاست. رعایت سبک زندگی سالم، توجه به بهداشت دهان و دندان و پرهیز از عادات نادرست نقش مهمی در حفظ استحکام دندانها و سلامت لثهها دارد. در ادامه، به مهم‌ترین راهکارهایی که میتوانند به کاهش لق شدن دندانها و بهبود روند درمان ارتودنسی کمک کنند، می‌پردازیم.
داشتن رژیم غذایی مناسب
تغذیه صحیح در دوران ارتودنسی نقش مهمی در جلوگیری از آسیب به دندانها و کاهش احتمال لق شدن آن‌ها دارد. مصرف غذاهای سخت و چسبنده مانند آجیل، ته‌دیگ، آب‌نبات‌های سفت و نان‌های خشک میتواند به براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی فشار وارد کنند و باعث تشدید لق شدن دندانها شود.
بهتر است غذاهای نرم مانند پوره، سوپ، سبزیجات بخارپز و لبنیات را در برنامه غذایی خود اضافه کنید. همچنین، خوردن میوه‌های سفت مانند سیب و هویج به‌صورت خردشده یا رنده‌شده توصیه میشود تا از فشار بیش‌ازحد بر روی دندانها جلوگیری شود.
رعایت بهداشت دهان و دندان
در طول درمان ارتودنسی، تجمع پلاک‌های میکروبی اطراف براکت‌ها و سیم‌ها میتواند منجر به التهاب لثه و درنهایت تضعیف بافت‌های نگه‌دارنده دندان شود. برای جلوگیری از این مشکل، باید بهداشت دهان و دندان را به‌طورجدی رعایت کنید.
استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی، نخ دندان و دهان‌شویه به کاهش تجمع پلاک‌ها کمک میکند. همچنین، مراجعه منظم به دندانپزشک برای جرم‌گیری و بررسی وضعیت دندانها ضروری است تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
پرهیز از مصرف سیگار و دخانیات
مصرف سیگار و دخانیات یکی از عوامل آسیب‌زا برای سلامت لثهها و دندانها است. مواد شیمیایی موجود در تنباکو باعث کاهش جریان خون در لثه شده و روند بازسازی بافت‌های نگه‌دارنده دندان را کند میکند. این امر باعث تحلیل لثه و افزایش احتمال لق شدن دندانها شود. در دوران ارتودنسی بهتر است مصرف سیگار و سایر دخانیات را کنار بگذارید تا روند درمان بدون مشکل پیش برود.
در فایل صوتی زیر دکتر سهراب آصفی درباره تاثیر سیگار کشیدن در طی درمان ارتودنسی توضیحاتی ارائه میکنند.
کنترل دندان‌قروچه
دندان‌قروچه، به‌ویژه هنگام خواب میتواند فشار زیادی به دندانها و براکت‌های ارتودنسی وارد کند. اگر این عادت رادارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است پزشک استفاده از محافظ دندان در هنگام خواب برای شما توصیه کند. همچنین، کاهش استرس و انجام تمرینات آرامش‌بخش قبل از خواب نیز به کاهش دندان‌قروچه کمک میکند.
آیا بعد از ارتودنسی دندانها همچنان ممکن است شل باشند؟
بعد از اتمام درمان ارتودنسی، دندانها ممکن است تا مدتی همچنان کمی شل باشند. این موضوع به این دلیل است که بافت‌های اطراف دندان به زمان نیاز دارند تا موقعیت جدید دندانها را بهطور کامل تثبیت کنند. به همین دلیل، متخصص ارتودنسی معمولاً استفاده از ریتینر را توصیه میکند تا از بازگشت دندانها به جایگاه قبلی جلوگیری کند.
اگر باوجود گذشت زمان هنوز احساس کردید که دندانها بیش‌ازحد شل هستند یا جابهجایی غیرعادی دارند، بهتر است با متخصص ارتودنسی مشورت کنید.
چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟
اگر در طول دوره درمان ارتودنسی هر یک از موارد زیر را مشاهده کردید بهتر است هرچه سریع‌تر به متخصص ارتودنسی یا دندانپزشک خود مراجعه کنید. مراجعه به‌موقع به پزشک میتواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.
- احساس درد شدید یا مداوم در دندانها که با مسکن‌ها کاهش نمی‌یابد.
- دندانها بهطور غیرعادی شل شده‌اند و احساس می‌کنید که ممکن است بیفتند.
- اگر لثهها هنگام مسواک زدن یا خوردن غذا خونریزی میکنند.
- لثهها متورم، قرمز و دردناک هستند.
- بوی بد دهان شما رفع نمی‌شود.
- اگر متوجه شدید که لثهها به سمت پایین می‌روند یا دندانها بیشتر از حد معمول نمایان شده‌اند.
- اگر در شب دندان‌قروچه می‌کنید و احساس می‌کنید که فشار غیرطبیعی به دندانها وارد میشود.
- اگر نتوانید ریتینر خود را به‌درستی استفاده کنید یا احساس ناراحتی شدید هنگام استفاده از آن دارید.
سؤالات متداول
آیا ارتودنسی برای همه باعث لق شدن دندان میشود؟
در طول درمان ارتودنسی، تقریباً برای همه افراد مقداری احساس لقی دندان به دلیل حرکت دندانها وجود دارد. این امر بهطور طبیعی رخ میدهد زیرا دندانها باید به موقعیت جدید خود جابه‌جا شوند؛ بنابراین، لقی دندان در ارتودنسی معمولاً طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
اگر دندان لق شد، آیا باید ارتودنسی را متوقف کرد؟
لق شدن دندانها در حین ارتودنسی امری طبیعی است و معمولاً نیازی به توقف درمان ندارد. بااینحال، اگر احساس کردید لقی دندانها شدید یا با درد همراه است بهتر است با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید.
تفاوت بین لقی طبیعی و لقی خطرناک در ارتودنسی چیست؟
لق شدن دندانها در ارتودنسی بهطور طبیعی به دلیل جابهجایی دندانها رخ میدهد. بااینحال، لقی خطرناک زمانی است که دندانها بهشدت حرکت میکنند یا همراه با درد شدید و خونریزی لثهها هستند. اگر این وضعیت پیش بیاید باید به متخصص مراجعه کنید.
چگونه متوجه شویم که لق شدن دندان طبیعی است یا مشکلساز؟
لق شدن دندانها در ارتودنسی معمولاً در مراحل اولیه درمان مشاهده میشود و با حرکت دندانها طبیعی است. درصورتیکه دندانها بهطور غیرمعمول و بهسرعت تکان بخورند و با درد و خونریزی لثه همراه باشند، ممکن است نشانهای از مشکل باشد و باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
آیا تغذیه تأثیری بر جلوگیری از لق شدن دندان دارد؟
بله تغذیه مناسب میتواند به استحکام دندانها و لثهها کمک کند. پرهیز از خوردن غذاهای سفت که فشار اضافی به دندانها وارد میکند میتواند از احساس لقی دندان در ارتودنسی جلوگیری کند.
بعد از ارتودنسی چه مدت طول میکشد تا دندانها کاملاً محکم شوند؟
دندانها پس از اتمام درمان ارتودنسی به مدتزمانی برای تثبیت نیاز دارند. معمولاً پس از پایان ارتودنسی، دندانها بهطور کامل محکم میشوند. این فرایند چندین ماه طول میکشد تا استخوانهای اطراف ریشه دندانها دوباره بازسازی شود.
آیا افراد دارای بیماری لثه میتوانند ارتودنسی انجام دهند؟
افراد مبتلابه بیماریهای لثه باید ابتدا بیماری لثه خود را درمان کنند. درصورتیکه بیماری لثه درماننشده باشند، احتمال مشکلاتی مانند لقی دندان در ارتودنسی بیشتر میشود. پس از درمان بیماری لثه، میتوان ارتودنسی را آغاز کرد.
آیا ارتودنسی متحرک هم باعث لق شدن دندان میشود؟
ارتودنسی متحرک نیز میتواند باعث حرکت دندانها و درنتیجه احساس لقی شود. این دستگاهها فشار ملایمتری به دندانها وارد میکنند اما باز دندانها بهمرورزمان حرکت میکنند و ممکن است احساس تکان خوردن یا لقی ایجاد شود.
