کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی

فرآیند ارتودنسی یکی از روش‌های درمانی برای بهبود زیبایی و توازن در دندان‌ها است. در برخی موارد، قبل از شروع ارتودنسی، ممکن است نیاز به درمان‌های پیشگیری و ترمیم دندان‌ها وجود داشته باشد. این اقدامات شامل ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده و ایجاد فضای لازم برای تنظیم دقیق دندان‌ها به‌منظور رفع اشکال‌ آن‌ها می‌شود.

برای ایجاد این فضا و تسهیل تنظیم دندان‌ها، گاهی اوقات نیاز به کشیدن دندان‌ها و جابه‌جایی آن‌ها وجود دارد. کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی به منظور ایجاد فضای کافی برای دندان‌ها و جلوگیری از وارد آمدن فشار و آسیب به سایر دندان‌ها انجام می‌شود.

لازم به بیان این نکته است که برای انجام ارتودنسی لزوما نیاز به خارج کردن دندان عقل نیست و تصمیم این مورد با توجه به شرایط و وضعیت دندان هر فرد با متخصص ارتودنسی است. در ادامه این مقاله به رایج‌ترین سوالات در ارتباط با این موضوع می‌پردازیم.

دلیل کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی چیست؟

وقتی فضای کافی برای رشد دندان‌ها وجود ندارد یا یک دندان در موقعیت نادرستی در دهان قرار دارد، نظم دندان‌ها بهم می‌ریزد.

دندان‌ عقل می‌تواند به دلیل نداشتن فضای کافی به دندان‌های مجاور آسیب بزند و باعث کج شدن دندان‌ها شود.

به همین دلیل، درمان این موضوع با خارج کردن دندان عقل از دهان توسط ارتودنسیست‌ها به عنوان یک مسئله مهم، مورد بحث قرار می‌گیرد و کشیدن دندان برای ارتودنسی انجام می‌شود.

آیا کشیدن دندان عقل طی درمان ارتودنسی ضروری است؟

دندان عقل اگر موجب درد، ممانعت از حرکت دیگر دندان‌ها در طول درمان ارتودنسی، برهم زدن نتایج درمان بعد از اتمام، عفونت لثه و دندان، آسیب به سایر دندان‌ها، آسیب به استخوان فک و آسیب به اعصاب و عروق فکی و دندانی شود، نیاز به کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی است.

متخصص ارتودنسی با بررسی اولیه و انجام تصاویر رادیولوژی تعیین می‌کند که آیا نیاز به خارج کردن دندان عقل در ارتودنسی وجود دارد یا خیر.

در مواردی که شلوغی و ازدحام دندان‌ها به حدی جدی باشد که نتوان بهبودی بدون خارج کردن دندان عقل را پیش‌بینی کرد، متخصص ارتودنسی ممکن است ناگزیر  به خارج کردن دندان عقل باشد.

برای همه بیماران نیازی به کشیدن دندان‌ عقل قبل از ارتودنسی نیست. این تصمیم به وضعیت دندان‌ها و شرایط قرارگیری دندان‌های هر بیمار بستگی دارد. بیمارانی که دندان‌های عقل نهفته ندارند و این دندان برای سایر دندان‌ها و روند ارتودنسی مشکلی ایجاد نمی‌کنند، ممکن است نیازی به خارج کردن آن‌ها نباشد.

اما افرادی که دندان‌ عقل نهفته دارند یا فضای کافی برای رشد دندان عقل وجود ندارد، ممکن است قبل از ارتودنسی نیاز به کشیدن دندان‌ عقل  باشد. تصمیم در مورد کشیدن دندان‌ عقل باید توسط ارتودنتیست و به تشخیص او انجام شود.

همچنین بخوانید: مراقبت‌های بعد از کشیدن دندان

آیا برای ارتودنسی باید دندان عقل را کشید؟

تصمیم برای کشیدن یا نکشیدن دندان عقل به وضعیت هر فرد و تشخیص متخصص ارتودنسی بستگی دارد.

برخی از ارتودنتیست‌ها ممکن است ترجیح دهند که دندان‌ عقل قبل از شروع درمان ارتودنسی برداشته شود تا از بروز مشکلاتی را که ممکن است در طول درمان به وجود بیایند، جلوگیری کند.

در موارد دیگر، اگر دندان‌ عقل به درستی جایگزین شوند و در جای مناسب قرار گیرد، ممکن است اصلاً نیازی به کشیدن آن نباشد.

در بعضی افراد رشد دندان‌ عقل اغلب باعث کمبود فضا در دهان می‌شود که می‌تواند برای سایر دندان‌ها یا درمان ارتودنسی مشکل‌ساز باشد.

علاوه بر این، دندان عقل ممکن است به دندان‌های دیگر فشار وارد کند که موجب جابه‌جایی دندان‌ها و تغییر در ترتیب دندان‌ها شود. در این موارد متخصص ارتودنسی تصمیم به کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی می‌گیرد.

زمان مناسب برای کشیدن دندان عقل

زمانی که مشکلاتی نظیر ازدحام شدید دندان‌ها، درد دندان، ترک‌خوردگی دندان‌های آسیاب عقب و حتی سردرد ناشی از رشد دندان عقل رخ داده باشند، دندان عقل می‌بایست کشیده شود.

بسیاری از متخصصان دندانپزشکی توصیه می‌کنند قبل از ایجاد مشکلات جدی، دندان عقل کشیده شود. در صورت مشاهده‌ی اولین نشانه‌های رشد نادرست دندان عقل، برای کشیدن آن باید اقدام کرد.

بسیاری از دندانپزشکان توصیه می‌کنند که  اگر دندان عقل به طور کامل از زیر لثه خارج نشود، در سنین پایین آن را جراحی کنید. دلیل این توصیه این است که در سن پایین ریشه‌ها و استخوان‌ها کامل تشکیل نشده‌اند، جراحی لثه آسان‌تر است، بهبودی بعد از عمل جراحی سریع‌تر است و عوارض بعد از آن کاهش پیدا می‌کند.

سرعت رشد دندان عقل در افراد مختلف متفاوت است و به همین دلیل تعیین بهترین زمان کشیدن دندان عقل تقریباً غیرممکن است.

در حالی که بیشتر افراد معمولاً از 17 تا 25 سالگی دندان عقل خود را می‌کشند،  برخی افراد ممکن است در سنین 14 یا 15 سالگی نیاز به کشیدن دندان عقل داشته باشند، در حالی که اشخاص دیگر ممکن است تا 25 یا حتی 30 سالگی نیاز به درمان و کشیدن دندان عقل نداشته باشند.

تصمیم نهایی کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی به تشخیص دندانپزشک و شرایط خاص هر فرد بستگی دارد.

آیا قبل از نصب بریس باید دندان عقل برداشته شود؟

اگر پزشک متخصص ارتودنسی تشخیص دهد که دندان عقل ممکن است باعث مشکلات در روند درمان شود، ممکن است توصیه کند که دندان عقل برداشته شود.

این موضوع به وضعیت دندان‌ها و نیازهای هر بیمار بستگی دارد؛ بنابراین تصمیم نهایی توسط پزشک معالج ارتودنسی گرفته می‌شود. ولی الزاما قبل از نصب، نیاز به کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی نیست.

امروزه با پیشرفت تصویربرداری پزشکی، قبل از ظاهر شدن دندان‌ها، می‌توان مشکلات آن‌ها تشخیص داده و درمان مناسب را آغاز کرد. اگر ایرادات ارتودنسی در سنین کمتری تشخیص داده شوند، بهتر است به سرعت درمان آنها را شروع کرد.

پس از اتمام درمان ارتودنسی و برداشتن بریس‌ها، اگر متخصص ارتودنسی متوجه شود که دندان عقل ممکن است تطابق خوبی با سایر دندان‌ها نداشته باشد یا ممکن است به دندان‌های دیگر فشار وارد کند، ممکن است تصمیم به کشیدن دندان عقل یا تنظیم آن‌ بگیرد.

همچنین، اگر دندان عقل زیر لثه قرار گرفته باشد یا مشکلات دیگری ایجاد کند که برای تراز دندان‌های دیگر تهدید محسوب شود، قبل از نصب بریس‌ها، ممکن است دندان‌های عقل را بیرون بیاورد یا در صورت لزوم به جراحی دندان عقل روی آورد.

آیا برای ارتودنسی کودکان نیاز به کشیدن دندان عقل است؟

در کودکان گاهی اوقات نیاز به کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی است. مراجعات منظم به متخصص ارتودنسی می‌تواند مشکلات ارتودنسی مانند کوچک بودن فک و عدم وجود فضای کافی برای رشد دندان‌ها را برطرف کند و احتمال نهفتگی دندان را کاهش دهد. اما در برخی موارد، حتی برای ارتودنسی کودکان، کشیدن دندان عقل ممکن است ضروری باشد.

آیا قبل از رویش دندان عقل می‌توانیم درمان ارتودنسی را انجام دهیم؟

پزشک متخصص ارتودنسی با استفاده از عکس‌های رادیولوژی و بررسی وضعیت دندان‌ها، اندازه‌ی فک، تعداد و سایز دندان‌ها وضعیت هر بیمار را بررسی می‌کند و با توجه به این شرایط در هر بیمار تصمیم متفاوت است.

از آنجایی که کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی برای تمام بیماران ضرورت ندارد و در صورتی‌که رویش دندان عقل به سایر دندان‌ها فشار وارد نکند و به آن‌ها آسیب نرساند، تصمیم به انجام ارتودنسی قبل از رویش دندان عقل می‌گیرد.

دلیل اهمیت دندان عقل نهفته در ارتودنسی

در تمام افراد دندان عقل به طور کامل از زیر لثه خارج نمی‌شود، زمانی که این دندان‌ به دلایل مختلف در داخل لثه گیر کند، به آن‌ دندان نهفته می‌گویند. در صورتی که دندان عقل زیر سطح لثه محبوس باشد، آن را دندان عقل نهفته می‌نامند.

در واقع، اندازه فک و تعداد دندان‌ها می‌تواند نقش مهمی در رشد دندان‌های دائمی ایفا کند. اگر فک به اندازه کافی بزرگ نباشد یا تعداد دندان‌ها بیشتر از فضای موجود باشد، ممکن است دندان‌های دائمی به درستی رشد نکنند. در این شرایط، دندان‌ها ممکن است کج شوند یا از لثه بیرون نیایند.

بنابراین، دلیل اصلی برای کج شدن یا نهفته بودن دندان‌ها عمدتاً مرتبط با فضای موجود در فک و تعداد دندان‌ها است. این مسئله برای دندان عقل نهفته نیز صادق است، زیرا فضا برای رشد آن‌ها توسط دندان‌های دائمی که از قبل در فک وجود دارند، محدود می‌شود.

زمانی که فضای کافی برای دندان‌ها وجود نداشته باشد و دندان عقل نهفته باشد، این دندان مطمئنا می‌تواند باعث نامنظم‌تر و کج‌تر شدن دندان‌ها شود و به وضوح به دندان‌ها آسیب برساند در این حالت کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی کاملا ضروری است.

دندان عقل و ارتودنسی

ارتودنسی یک شاخه دندانپزشکی است که به منظم و مرتب کردن دندان‌ها و فک‌ها می‌پردازد. این فرایند به منظور رفع ناهماهنگی‌، شلوغی و نامرتبی‌ دندانی-فکی به کار برده می‌شود. هر عاملی که ممکن است باعث اختلال در ترتیب دندان‌ها شود، توسط یک متخصص ارتودنسی اصلاح می‌شود. همانطور که در این مقاله بیان کردیم، بهتر است با مراجعه منظم به دندانپزشک در سنین پایین مشکلات دندانی تشخیص داده شده و دندان‌ها اصلاح شوند.

بهتر است در صورت نیاز به کشیدن دندان عقل این اقدام در سن پایین‌تر که ریشه‌ها و استخوان‌ها کاملا شکل نگرفته، انجام شده و از بروز مشکلاتی نظیر عفونت لثه‌ها جلوگیری شود.

در صورت نیاز به ارتودنسی، خارج کردن و یا نگه‌داشتن دندان عقل کاملا به وضعیت و ترتیب قرارگیری دندان‌های افراد بستگی دارد و متخصص ارتودنسی با  استفاده از عکس‌های رادیولوژی بررسی وضعیت دندان‌ها تصمیم می‌گیرد که کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی ضرورت دارد یا خیر.